دلایل فنی سیاه شدن و پوسته‌ای شدن آبکاری رودیوم

1- چربی‌زدایی ناقص؛ مهم‌ترین دلیل سیاه شدن آبکاری رودیوم

وجود حتی ۵٪ چربی، واکس پولیش یا سیلیکون روی سطح، باعث شکست کامل آبکاری می‌شود.
رودیوم فقط روی سطح کاملاً پاک، سفید و براق می‌نشیند.

نشانه‌ها

• سیاهی نقطه‌ای
• رد انگشت بعد از آبکاری
• تفاوت رنگ داخل و بیرون
• پوسته شدن لبه‌ها

راه‌حل

• چربی‌گیری اولتراسونیک ۵–۱۰ دقیقه
• چربی‌گیر الکترولیتی با جریان ۵–۸ A/dm²
•  شست‌وشوی فوری با آب DI
•  حذف کامل شوینده‌های سیلیکونی

سیلیکون‌ها زیر رودیوم یک لایه نانومتری ایجاد می‌کنند که باعث تیرگی و جداشدگی پوشش می‌شود.

۲- فعال‌سازی ناقص (Activation Failure)

اگر سطح فلز قبل از آبکاری رودیوم کاملاً یون‌پذیر نباشد، لایه دانه‌دانه، خشن و خاکستری می‌شود.

راه‌حل

• اسیدشویی کوتاه ۲–۵ ثانیه با H₂SO₄ یا HCl
•  استفاده از Nickel Activator روی نیکل
•  فعال‌سازی سیانیدی روی نقره

فعال‌سازی درست باعث چسبندگی شیمیایی واقعی بین رودیوم و زیرکار می‌شود.

۳- آلودگی وان رودیوم؛ عامل اصلی تیرگی عمومی

وان رودیوم بسیار حساس است. ورود مس، نیکل، روی، صابون یا سیلیکون باعث خاکستری‌شدن کار و کاهش براقیت می‌شود.

نشانه‌ها

• افزایش کف
•  بوی سوختگی
•  رسوب خاکستری
•  کاهش قدرت پوشش‌دهی

راه‌حل استاندارد

• فیلتراسیون با کربن فعال ۱–۲ ساعت
•  تعویض ۲۰–۳۰٪ محلول وان
   فیلتر ۱ میکرون
•  استفاده فقط از آب DI

۴- ولتاژ و جریان نامناسب در آبکاری رودیوم

اگر ولتاژ کم باشد → لایه خاکستری
اگر ولتاژ زیاد باشد → سوختگی لبه‌ها + پوسته شدن

بهترین تنظیمات برای وان‌های ۲ g/L

• ۲.۷ تا ۳.۲ ولت
•  ۰.۸ تا ۱.۲ A/dm²
•  ۳۰–۶۰ ثانیه

سوختگی معمولاً در گوشه‌ها و لبه‌ها چون میدان الکتریکی قوی‌تر است رخ می‌دهد.